Kinesitherapie en pijn aan de voorkant van de knie: Een Diepgaande Blik

Als kinesitherapeut zie ik dagelijks patiënten met uiteenlopende klachten, en anterieure kniepijn – pijn aan de voorzijde van de knie – is daar een veelvoorkomende van. Anterieure kniepijn verwijst naar pijn rondom of achter de knieschijf (patella). Het is een brede term die verschillende aandoeningen kan omvatten, zoals patellofemoraal pijnsyndroom, tendinopathieën (peesklachten) of instabiliteit van het kniegewricht. Deze blogpost duikt dieper in de rol van kinesitherapie, zowel in de diagnose als in de behandeling, en werpt een blik op de aanvullende rol van manuele therapie.

De Cruciale Rol van Kinesitherapie bij de Diagnose van Anterieure Kniepijn

Hoewel kinesitherapeuten geen medische diagnoses stellen in de traditionele zin, zijn we essentieel in het identificeren van de onderliggende oorzaken van kniepijn door middel van een gedetailleerde klinische en functionele beoordeling.

Ons diagnostische proces omvat:

·       Uitgebreid Klinisch Onderzoek: We voeren een grondige anamnese (vraaggesprek) en lichamelijk onderzoek uit om pijnpatronen, bewegingsfouten en functionele beperkingen te identificeren. Dit helpt ons te differentiëren tussen diverse oorzaken, zoals patellofemoraal pijnsyndroom, tendinopathieën (peesklachten) of instabiliteit. Hierbij evalueren we onder andere spierkracht (vooral van de quadriceps en heupspieren), gewrichtsuitlijning, gangpatroon en neuromusculaire controle.

·       Identificeren van Bijdragende Factoren: We beoordelen biomechanische, neuromusculaire en psychosociale factoren die kunnen bijdragen aan de pijn, zoals spierzwakte, slechte bewegingspatronen of psychologische belemmeringen (bijv. angst om te bewegen). Ook factoren buiten de knie, zoals bekken- of heupdysfunctie, kunnen de kniepijn beïnvloeden en worden meegenomen in de beoordeling.

·       Leidraad voor Geïndividualiseerde Behandeling: De bevindingen van onze beoordeling vormen direct de basis voor het behandelplan, wat garandeert dat de interventies gericht zijn op de specifieke tekorten die tijdens de evaluatie zijn vastgesteld. Doorlopende evaluatie tijdens de therapie helpt om de voortgang te monitoren en de interventies indien nodig aan te passen.

Deze uitgebreide benadering stelt ons in staat om een diepgaand inzicht te krijgen in de oorzaak van de anterieure kniepijn en een effectief, op maat gemaakt behandelplan op te stellen.

Hoe Kinesitherapie Helpt bij Anterieure Kniepijn

Kinesitherapie wordt algemeen erkend als een eerstelijns en zeer effectieve behandeling voor anterieure kniepijn, die bij de meeste patiënten leidt tot aanzienlijke verbeteringen in pijn, functie en levenskwaliteit.

De effectiviteit van kinesitherapie bij anterieure kniepijn is gebaseerd op:

·       Oefentherapie en Spierversterking: Gerichte oefeningen, vooral die gericht zijn op de quadriceps (met name de vastus medialis), heup- en rompspieren, zijn cruciaal voor het verminderen van pijn en het herstellen van de kniefunctie. Het versterken en corrigeren van spieronevenwichten zijn belangrijke doelen. Excentrische en proprioceptieve oefeningen helpen de spiercontrole en gewrichtsstabiliteit te verbeteren, die vaak verminderd zijn bij anterieure kniepijn.

·       Multimodale en Geïndividualiseerde Programma's: Effectieve kinesitherapeutische

programma's zijn doorgaans multimodaal. Ze combineren oefentherapie, voorlichting, pijnmanagement en geleidelijke belastingopbouw, aangepast aan de specifieke tekorten en het activiteitsniveau van de individuele patiënt. Voorlichting over de aandoening en aanpassingen in activiteiten zijn belangrijk voor succes op lange termijn.

·       Bewijs van Effectiviteit: De meeste patiënten ervaren aanzienlijke verbetering na 3 maanden gestructureerde kinesitherapie, en deze voordelen blijven vaak behouden na één jaar. Kinesitherapie wordt dan ook aanbevolen voordat overwogen wordt om over te gaan op chirurgische of meer invasieve behandelingen.

De Rol van Manuele Therapie bij Anterieure Kniepijn

Manuele therapie wordt vaak ingezet als onderdeel van kinesitherapie bij anterieure kniepijn. Het kan op korte termijn leiden tot verbeteringen in pijn, kniebeweging en functie, vooral wanneer het gecombineerd wordt met oefentherapie.

De effecten van manuele therapie omvatten:

·       Pijnverlichting: Manuele therapie kan de pijn op korte termijn verminderen, vooral bij knieartrose en anterieure kniepijn.

·       Verbeterde Bewegingsvrijheid: Er is een toename in knieflexie en algemene beweging waargenomen na manuele therapie.

·       Functionele Verbetering: Het verbetert activiteiten zoals traplopen en wandelen, met name in combinatie met oefentherapie.

Belangrijk om te onthouden is dat de voordelen op korte termijn duidelijk zijn, maar de toegevoegde waarde op lange termijn, bovenop oefentherapie alleen, is beperkt. Daarom moet manuele therapie altijd deel uitmaken van een uitgebreid, geïndividualiseerd revalidatieprogramma en niet als een op zichzelf staande behandeling worden toegepast.

Conclusie

Kinesitherapie speelt een centrale en onmisbare rol in zowel de diagnose als de effectieve behandeling van anterieure kniepijn. Door een grondige analyse van de oorzaken en het opstellen van een geïndividualiseerd behandelplan, gericht op oefentherapie en eventueel aangevuld met manuele technieken, streven we ernaar patiënten duurzaam te helpen bij het verminderen van pijn en het herwinnen van hun functionaliteit.

Bronnen

1.     Alekhya, Y., Kumar, H., Madhavi, K., & Beena, A. (2024). Manual Therapy Versus Exercise Therapy in Patients with Osteoarthritis of Knee -A Comparative Study. International Journal For Multidisciplinary Research. https://doi.org/10.36948/ijfmr.2024.v06i03.23456

2.     Anwer, S., Alghadir, A., Zafar, H., & Brismée, J. (2018). Effects of orthopaedic manual therapy in knee osteoarthritis: a systematic review and meta-analysis. Physiotherapy, 104 3, 264–276. https://doi.org/10.1016/j.physio.2018.05.003

3.     Biedert, R., & Sanchis-Alfonso, V. (2002). Sources of anterior knee pain. Clinics in Sports Medicine, 21 3, 335–347. https://doi.org/10.1016/S0278-5919(02)00026-1

4.     Clark, D., Downing, N., Mitchell, J., Coulson, L., Syzpryt, E., & Doherty, M. (2000). Physiotherapy for anterior knee pain: a randomised controlled trial. Annals of the Rheumatic Diseases, 59, 700–704. https://doi.org/10.1136/ard.59.9.700

5.     Collins, N., Bisset, L., Crossley, K., & Vicenzino, B. (2012). Efficacy of Nonsurgical Interventions for Anterior Knee Pain. Sports Medicine, 42, 31–49. https://doi.org/10.2165/11594460-000000000-00000

6.     D’Ambrosi, R., Meena, A., Raj, A., Ursino, N., & Hewett, T. (2022). Anterior Knee Pain: State of the Art. Sports Medicine - Open, 8. https://doi.org/10.1186/s40798-022-00488-x

7.     Deyle, G., Henderson, N., Matekel, R., Ryder, M., Garber, M., & Allison, S. (2000). Effectiveness of Manual Physical Therapy and Exercise in Osteoarthritis of the Knee. Annals of Internal Medicine, 132, 173–181. https://doi.org/10.7326/0003-4819-132-3-200002010-00002

8.     El-Othmani, M., Zalikha, A., & Shah, R. (2023). Anterior Knee Pain After Total Knee Arthroplasty. JBJS Reviews, 11. https://doi.org/10.2106/JBJS.RVW.23.00092

9.     Ferner, F., Schenke, M., Lutter, C., Petersen, W., Efe, T., Schmeling, A., Izadpanah, K., Perwanger, F., Harrer, J., & Dickschas, J. (2025). The application of a digital therapeutic reveals superior outcome compared to standard care in patients with anterior knee pain—a randomized controlled trial. Archives of Orthopaedic and Trauma Surgery, 145. https://doi.org/10.1007/s00402-025-05787-y

10.  Flores, D., Gómez, M., & Pathria, M. (2018). Layered Approach to the Anterior Knee: Normal Anatomy and Disorders Associated with Anterior Knee Pain. Radiographics : A Review Publication of the Radiological Society of North America, Inc, 38 7, 2069–2101. https://doi.org/10.1148/rg.2018180048

11.  Fulkerson, J., & Arendt, E. (2000). Anterior knee pain in females. Clinical Orthopaedics and Related Research, 372, 69–73. https://doi.org/10.1097/00003086-200003000-00009

12.  Hotfiel, T., Engelhardt, M., & Grim, C. (2019). Anterior Knee Pain. Triathlon Medicine. https://doi.org/10.1007/978-3-030-22357-1_7

13.  Jackson, A. (2001). Anterior knee pain. The Journal of Bone and Joint Surgery. British Volume, 83 7, 937–948. https://doi.org/10.1302/0301-620X.83B7.12756

14.  Jansen, M., Viechtbauer, W., Lenssen, A., Hendriks, E., & de Bie, R. (2011). Strength training alone, exercise therapy alone, and exercise therapy with passive manual mobilisation each reduce pain and disability in people with knee osteoarthritis: a systematic review. Journal of Physiotherapy, 57 1, 11–20. https://doi.org/10.1016/S1836-9553(11)70002-9

15.  Marques, F., Barbosa, P., Alves, P., Zelada, S., da Silva Nunes, R. P., de Souza, M. R., Pedro, M. D. A. C., Nunes, J. F., Alves, W., & de Campos, G. (2020). Anterior Knee Pain After Anterior Cruciate Ligament Reconstruction. Orthopaedic Journal of Sports Medicine, 8. https://doi.org/10.1177/2325967120961082

16.  McClinton, S., Cobian, D., & Heiderscheit, B. (2020). Physical Therapist Management of Anterior Knee Pain. Current Reviews in Musculoskeletal Medicine, 13, 776–787. https://doi.org/10.1007/s12178-020-09678-0

17.  Petersen, W., Rembitzki, I., Brüggemann, G., Ellermann, A., Best, R., Koppenburg, A. G., & Liebau, C. (2013). Anterior knee pain after total knee arthroplasty: a narrative review. International Orthopaedics, 38, 319–328. https://doi.org/10.1007/s00264-013-2081-4

18.  Roush, M., Sevier, T., Wilson, J., Jenkinson, D., Helfst, R., Gehlsen, G., & Basey, A. (2000). Anterior Knee Pain: A Clinical Comparison of Rehabilitation Methods. Clinical Journal of Sport Medicine, 10, 22–28. https://doi.org/10.1097/00042752-200001000-00005

19.  Runge, N., Aina, A., & May, S. (2022). The benefits of adding manual therapy to exercise therapy for improving pain and function in patients with knee or hip osteoarthritis - a systematic review with meta-analysis. The Journal of Orthopaedic and Sports Physical Therapy, 1–36. https://doi.org/10.2519/jospt.2022.11062

20.  Sanchis-Alfonso, V. (2014). Holistic approach to understanding anterior knee pain. Clinical implications. Knee Surgery, Sports Traumatology, Arthroscopy, 22, 2275–2285. https://doi.org/10.1007/s00167-014-3011-8

21.  Sanchis-Alfonso, V., Montesinos-Berry, E., Aparisi-Rodriguez, F., & Belloch-Ugarte, V. (2013). Uncommon Causes of Anterior Knee Pain. 65–82. https://doi.org/10.1007/978-1-4471-4495-3_10

22.  Slotkin, S., Thome, A., Ricketts, C., Georgiadis, A., Cruz, A., & Seeley, M. (2018). Anterior Knee Pain in Children and Adolescents: Overview and Management. The Journal of Knee Surgery, 31, 392–398. https://doi.org/10.1055/s-0038-1632376

23.  Theisen, B., Larson, P., & Chambers, C. (2022). Optimizing Rehabilitation and Return to Sport in Athletes With Anterior Knee Pain Using a Biomechanical Perspective. Arthroscopy, Sports Medicine, and Rehabilitation, 4. https://doi.org/10.1016/j.asmr.2021.10.028

24.  Tsokanos, A., Livieratou, E., Billis, E., Tsekoura, M., Tatsios, P., Tsepis, E., & Fousekis, K. (2021). The Efficacy of Manual Therapy in Patients with Knee Osteoarthritis: A Systematic Review. Medicina, 57. https://doi.org/10.3390/medicina57070696

25.  van den Dolder, P., & Roberts, D. (2006). Six sessions of manual therapy increase knee flexion and improve activity in people with anterior knee pain: a randomised controlled trial. The Australian Journal of Physiotherapy, 52 4, 261–264. https://doi.org/10.1016/S0004-9514(06)70005-8

26.  Werner, S. (2014). Anterior knee pain: an update of physical therapy. Knee Surgery, Sports Traumatology, Arthroscopy, 22, 2286–2294. https://doi.org/10.1007/s00167-014-3150-y

27.  Whitelaw, G., Rullo, D., Markowitz, H., Marandola, M., & DeWAELE, M. (1989). A conservative approach to anterior knee pain. Clinical Orthopaedics and Related Research, 246, 234–237. https://doi.org/10.1097/00003086-198909000-00033

28.  Xu, Q., Chen, B., Wang, Y., Wang, X., Han, D., Ding, D., Zheng, Y.-X., Cao, Y., Zhan, H., & Zhou, Y. (2015). The Effectiveness of Manual Therapy for Relieving Pain, Stiffness, and Dysfunction in Knee Osteoarthritis: A Systematic Review and Meta-Analysis. Pain Physician, 20 4, 229–243. https://doi.org/10.1016/J.JOCA.2015.02.715

29.  Zhu, B., Ba, H., Kong, L., Fu, Y., Ren, J., Zhu, Q., & Fang, M. (2023). The effects of manual therapy in pain and safety of patients with knee osteoarthritis: a systematic review and meta-analysis. Systematic Reviews, 13. https://doi.org/10.1186/s13643-024-02467-7